Werkdomein
Vorige paginaWat is cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie?
Cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie is een belevingsgerichte en inzichtgevende vorm van gesprekstherapie. Deze psychotherapievorm is een van de vier hoofdvormen van psychotherapie. De andere drie zijn: gedragstherapie, psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie, en systeemtherapie. De cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie beklemtoont de aangeboren groeitendens als motor voor een vervullend leven in harmonie met anderen.
Cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie is een persoons-, belevings- en procesgerichte vorm van psychotherapie.
Persoonsgericht houdt in dat de psychotherapeute u benadert als een uniek individu. Uitgangspunt is hoe u zelf tegen uw klachten aankijkt. Hoe beleeft, begrijpt, ervaart en voelt u uw problemen en uw situatie? Welke betekenis hebben uw klachten in uw leven? Binnen uw werkcontext en binnen de context van uw relaties met belangrijke anderen? Tegen de achtergrond van uw levensgeschiedenis en toekomstverwachtingen? Aldus worden uw klachten onderzocht en wordt de oorzaak ervan begrepen tegen de achtergrond van uw eigen persoonlijke en unieke levenssituatie en levensgeschiedenis.
Belevingsgericht: de psychotherapeut helpt u te spreken over de persoonlijke, gevoelde maar vaak voor uzelf verborgen betekenis van uw problemen. Uitgangspunt is dat u eigenlijk wel 'weet' wat er aan de hand is maar er op dit moment niet bij kan en er aldus ook geen vat op heeft. De therapeute helpt u dan om uw problemen beter te begrijpen, niet op een louter verstandelijk maar op een emotioneel doorleefd niveau. Louter verstandelijk bezig zijn met problemen leidt vaak tot piekeren en kringredeneringen en biedt geen uitweg. De betekenis van de klachten doorvoelen, doorleven en begrijpen biedt u de therapeutische ruimte waarbinnen betekenissen en belevingen kunnen veranderen en waarbij ook nieuwe keuzemogelijkheden ter beschikking komen. De therapeute draagt geen oplossingen aan, maar helpt u om uw eigen oplossingen te zoeken door u meer in voeling te helpen komen met de diepere betekenis van het probleem.
Procesgericht: de psychotherapeute zal bij u stagnaties en blokkades in de processen van gewaarworden, voelen, denken en handelen opnieuw in beweging of 'in proces' brengen. Aldus worden de hindernissen voor groei overstegen en wordt uw eigen groeikracht voor uzelf opnieuw inzetbaar. De therapeute doet dit door u te helpen uw eigen beleving te onderzoeken en te bevragen. Aldus leert u in de loop van de psychotherapie beter gewaarworden en voelen hoe uw omgeving en hetgeen u meemaakt op u inwerken. U leert daarnaast productiever denken over uw situatie. U leert ook opnieuw uw eigen creatieve groeimogelijkheden aanwenden om oplossingen en nieuwe omgangswijzen met uw problemen en moeilijkheden te vinden. Cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie biedt u niet enkel een andere omgangswijze met de huidige klachten, maar werkt ook preventief in die zin dat u capaciteit om in de toekomst flexibeler en creatiever met moeilijkheden om te gaan, erdoor vergroot wordt.
Cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie kent een helende kracht toe aan de kwaliteit van de therapeutische relatie. De houding van de therapeut bestaat uit 3 aspecten: empathie, aanvaarding en echtheid. De therapeute stelt zich aanvaardend en niet beoordelend op ten opzichte van uw belevingswereld. Dit leidt ertoe dat u dieper zal durven doordringen in uw eigen innerlijke gevoelswereld om deze te onderzoeken. Dit zelfonderzoek wordt bevorderd door de empathische luisterhouding van de therapeute: zij probeert de problemen te zien door uw ogen, zoekt mee naar woorden om uw beleving te benoemen en stimuleert en stuurt op die manier uw zoekproces. De therapeute is uw metgezel én gids in uw zoektocht naar uzelf.
Een laatste element in de relationele houding van de therapeute is dat zij oprecht is tijdens het contact met u: zonder verborgen agenda, zich niet anders voordoen dan zij is maar bereid om authentiek te reageren op hetgeen u ter sprake brengt. Dit biedt u hopelijk de veiligheid die nodig is voor uw zoektocht naar vaak kwetsbare en pijnlijke aspecten van uzelf. In contact met de therapeute zal u waarschijnlijk ook op dezelfde problemen botsen als die u in relatie met belangrijke mensen in uw eigen omgeving tegenkomt. Vanuit haar echtheid en in een begrijpend klimaat, geeft de therapeute u feedback over het effect dat u op haar heeft. Aldus wordt u aangemoedigd om uw manier van zich te verhouden met de therapeute (maar ook met anderen) te onderzoeken en eventueel bij te sturen.
De therapeute richt in de therapie uw aandacht ook op de sterke kanten van uw persoon; op uw eigen creatieve mogelijkheden die u kan aanspreken om problematische aspecten van uzelf en uw situatie te veranderen. Aldus wordt u geholpen om opnieuw voeling te krijgen met uw eigen kracht en mogelijkheden en deze te gebruiken bij het zoeken van eigen oplossingen voor uw problemen.
De psychotherapeute werkt cliëntgericht en pragmatisch.
Dit houdt in dat zij haar werkwijze en specifieke technieken afstemt op de specifieke procesblokkades en moeilijkheden waar u mee kampt, hierbij rekening houdend met de fase in de therapie.
Met betrekking tot deze therapievorm werd er heel wat degelijk onderzoek verricht. De cliëntgericht-experiëntiële psychotherapie is dan ook een empirisch gevalideerde therapievorm. Voor een overzicht van het recente onderzoek verwijzen we naar:
- Elliott, R., Greenberg, L. S., & Lietaer, G. (2004). Research on experiential psychotherapies. In M. J. Lambert (Ed.), Bergin and Garfield's Handbook of psychotherapy and behavior change (5th ed., pp. 493-540). New York: Wiley.
- Lietaer, G. (2003). De empirische ondersteuning van experiëntieel-humanistische psychotherapieën: stand van zaken en taken voor de toekomst. Tijdschrift Cliëntgerichte Psychotherapie, 4(1), 4-25.